Op ontdekking in de grensstreek rond Watou en het Heuvelland
85 km – 750 hm
Een glooiende route door het Heuvelland en op de Schreve. De route vertrekt vanuit Watou en loopt vooral langs rustige baantjes.
Alvorens de legendarische Kemmelberg te beklimmen, kan je de benen al even opwarmen met de beklimming van de Zoetendaalstraat (gem. 3%, max. 10%), de Zoetzurendaal, de Scherpenberg (gem. 3%, max. 12%) en de Zavelaar (gem. 6,6%, max.13%). Vergeet op de top van de Scherpenberg zeker niet even te stoppen om te genieten van het prachtig uitzicht. In de volksmond wordt dit niet voor niets “klein Zwitserland” genoemd.
Als je het na al deze heuvels niet meteen meer ziet zitten om nog het steilste stuk van de Kemmelberg (23%!) te beklimmen, dan kan je net voor de kasseien rechts afslaan en zo omrijden.
Na de Kemmelberg krijgen de benen een beetje rust. De route passeert nog langs de Spanbroekmolen, loopt door Mesen – het kleinste stadje van België – en langs het Christmas Truce Memorial. Hier start een leuk stukje Plugstreet richting het Ploegsteert Memorial.
Van Dranouter tot Westouter volgen er nog enkele kleinere (Schomminkelstraat) en enkele pittigere (Gildenstraat) hellingen alvorens langs de grens met Frankrijk terug te keren naar Watou.
Watou: dorp van hoge gisting
Watou is één van de 50 mooiste dorpjes van Vlaanderen. Het ligt op de grens met Frankrijk en profileert zich als bier- en kunstdorp. Twee brouwerijen, Sint-Bernardus en Brouwerij Van Eecke, leveren een uitgebreide selectie streekbieren en jaarlijks vindt hier tijdens de zomer een groot kunstenfestival plaats.
In Watou zal je zeker niet verhongeren of verdorsten. Je vindt er een ruime keuze aan cafés en restaurantjes waar je de talrijke streekspecialiteiten, zoals de Watouse bieren, kazen en hopdelicatessen, kan proeven.
Kemmelberg
De Kemmelberg is met zijn 156 m. het hoogste punt van de provincie West-Vlaanderen. De Kemmelberg is net als de meeste heuvels in de omtrek, zoals de Rodeberg, de Zwarteberg, de Scherpenberg, en de Katsberg, een zogenaamde “getuigenheuvel” die ontstaan is uit zandbanken die ontstonden toen de Noordzee tot daar kwam.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog was de Kemmelberg een strategisch punt en werd hij door de strijdende partijen zwaar bevochten.
Op de top van de Kemmelberg staat een Frans herdenkingsmonument. Het monument “Den Engel” is een 17 meter hoge zuil ter nagedachtenis aan de vele Fransen die hier in april 1918 vochten tijdens de Slag om de Kemmelberg.
Op de sokkel voor de zuil staat het beeld van de overwinningsgodin Nikè in Grieks gewaad, met haar vleugels gespreid tegen de beide zijden van de zuil. In elke hand houdt ze een lauwerkrans. De Griekse godin staart met treurende blik naar het lager gelegen massagraf en het slagveld. De zijkanten van de obelisk vermelden de namen van de Franse eenheden die hier werden ingezet.
De Kemmelberg is een echte kuitenbijter met een gemiddeld stijgingspercentage van 10.4%. Op het steilste stuk loopt het stijgingspercentage op tot 23%.
Pool of peace - Lone Tree cemetery
De pool of peace of Spanbroekmolenkrater is één van de grootse en indrukwekkendste krater die ons herinnert aan de Mijnenslag of de “Slag bij Mesen”. Rondom heeft de natuur haar werk gedaan maar achter de Pool of Peace ligt nog een Duitse bunker halfweg onder de grond.
Vlakbij de Pool of Peace ligt de Britse Lone Tree begraafplaats.
Mesen
Mesen is de kleinste stad van België. Dit meest zuidelijke hoekje van de Westhoek ligt midden de West-Vlaamse heuvels en bevindt zich pal op de taalgrens.
Mesen mag dan wel klein zijn, maar het heeft een rijk historisch verleden. Al vanaf de vroege Middeleeuwen was het stadje een knooppunt tussen Frankrijk, Vlaanderen en Wallonië, maar Mesen is toch vooral gekend als frontgemeente van de Eerste Wereldoorlog en de Mijnenslag. Hierbij brachten de Britten op 7 juni 1917 negentien dieptemijnen tot ontploffing langs de heuvelrug van Menen. Dit was één van de grootste niet-nucleaire ontploffingen ooit. De omgeving werd herschapen in een kraterlandschap waarvan nog altijd sporen te zien zijn. De grootste en bekendste is de Spanbroekmolenkrater, ook wel Pool of Peace genoemd. Meer dan 10.000 Duitse soldaten stierven toen en de weinige overlevenden waren totaal versuft en gaven zich zonder enige tegenstand over.
Op de markt trekt een groot bronzen standbeeld van 2 soldaten die elkaar de hand rijken met tussen hen in een voetbal, meteen de aandacht. Dit standbeeld van Andrew Edwards symboliseert de Christmas Truce of het kerstbestand van rond kerstmis 1914.
Christmas Truce Memorial
Het Christmas Truce Memorial werd op 11 december 2014 ingehuldigd. Op deze plaats zouden Duitse en Britse soldaten vermoedelijk een partijtje voetbal gespeeld hebben tijdens het kerstbestand van 1914. Het was de eerste en laatste keer dat er tijdens de oorlog sprake was van een kerstvrede.
Vlak naast het monument loopt een zogenaamde plugstreet. Plugstreets zijn halfverharde wegen in en rond Ploegsteert. Plugstreet is trouwens een Engelse verbastering van de dorpsnaam Ploegsteert. De plugstreets werden in 2017 voor de eerste keer geïntroduceerd in de koers Gent-Wevelgem als eerbetoon aan de slachtoffers die in de streek vielen tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Ploegsteert memorial
Het Ploegsteert Memorial herdenkt de meer dan 11.000 Commonwealth-soldaten die rond Ploegsteert stierven. Deze soldaten stierven niet tijdens grootscheepse offensieven, maar tijdens dagdagelijks schermutselingen die kenmerkend waren voor de loopgraven in dit gebied of tijdens iets grotere aanvallen die meestal opgezet werden ter ondersteuning van grootschalige acties op andere plaatsen.
Het herdenkingsmonument staat op de Britse militaire begraafplaats Berks Cemetry Extension.